Branża turystyczno-uzdrowiskowa  w gminach uzdrowiskowych w sposób wyjątkowo drastyczny została dotknięta skutkami epidemii COVID-19. Praktycznie 90 % działalności uzdrowisk przestało z dnia na dzień funkcjonować. O ile w innych miejscowościach kraju życie gospodarcze toczyło się w miarę normalnie, bo funkcjonowały zakłady przemysłowe i usługowe, a ograniczenia dotyczyły tylko życia publicznego, kulturalnego sportowego czy gastronomii oraz wąskiej sfery usług, to w gminach uzdrowiskowych zamarło niemal wszystko.

Toteż gminy uzdrowiskowe przeżywające poważne trudności w okresie pandemii z nadzieją oczekiwały na rezultaty prac nad Programem Polskie Uzdrowiska. Program ten dawał gminom uzdrowiskowym szansę na wyjście z ekonomicznych kłopotów i stwarzał możliwość nie tylko podtrzymania gospodarki gmin uzdrowiskowych, ale też gwarantował rozwój uzdrowisk  po pandemii. Pierwotnie program miał być finansowany w ramach środków pochodzących z Krajowego Planu Odbudowy i Wspierania Odporności.

Niestety pomimo trafnej diagnozy odpowiednich resortów, w KPO nie przewidziano oczekiwanego przez gminy uzdrowiskowe wsparcia, a jedynie znaczne środki finansowe zostały przeznaczone na pomoc podmiotom gospodarczym związanym ze zdrowiem. W tej sytuacji jedyną szansą na uratowanie uzdrowisk jest wydzielenie w ramach Rządowego Funduszu Inicjatyw Lokalnych kwoty 1 mld zł z przeznaczeniem na wsparcie dla miast i gmin uzdrowiskowych oraz obszarów ochrony uzdrowiskowej.

Uzdrowiska powszechnie uważane są w Polsce za „dobro narodowe”. Jak mantrę powtarza się,  że powinniśmy  dbać o ich naturalne zasoby, aby wszyscy mogli z nich korzystać. Aby zostać uzdrowiskiem trzeba spełnić szereg bardzo rygorystycznych i kosztownych warunków, a potem utrzymać infrastrukturę publiczną na odpowiednim poziomie. Uzdrowiska to setki hektarów parków, zieleni, lasów ochronnych i ukwieconych obszarów. To liczne deptaki, promenady, tężnie, publiczne urządzenia rekreacyjne, altany, fontanny, ścieżki zdrowia, a także działalność kulturalna i rekreacyjno-sportowa.

W Polsce mamy 43 gminy uzdrowiskowe, na terenie których znajduje się 45 uzdrowisk statutowych i 8 obszarów ochrony uzdrowiskowej. Kolejne gminy, od wielu lat starają się o uzyskanie statusu uzdrowiska.

Lecznictwo uzdrowiskowe, jako branża zatrudnia prawie 17,5 tysiąca osób, w otoczeniu uzdrowiskowym (turystyka, handel, usługi itd.) pracuje ok. 80 tys. osób. Uzdrowiska posiadają olbrzymi potencjał uzdrowiskowy i  turystyczny: liczba łóżek sanatoryjnych – ok. 45 000, liczba łóżek hotelowych - ok. 220 000. W uzdrowiskach leczy się rocznie ponad  800 000 kuracjuszy, a liczba noclegów turystycznych udzielonych w uzdrowiskach wynosi ok. 20 mln rocznie. Polskie uzdrowiska, z nielicznymi wyjątkami, to w zdecydowanej większości  miejscowości, które funkcjonują wyłącznie w oparciu o lecznictwo uzdrowiskowe i szeroko rozumianą turystykę. W większości uzdrowisk 90 % gospodarki gmin uzdrowiskowych stanowi lecznictwo uzdrowiskowe, turystyka uzdrowiskowa, turystyka oraz usługi związane z tymi branżami.

Eksperci podkreślają, że turystyka, w tym turystyka uzdrowiskowa, charakteryzuje się ogromnym efektem mnożnikowym w gospodarce, dlatego zwiększenie nakładów na inwestycje związane z rozwojem funkcji turystycznych, oznacza wsparcie znacznie wykraczające poza samą branżę turystyczną.

Gminy uzdrowiskowe wielokrotnie korzystały już z dedykowanych im przez rządy programów pomocowych. Dzięki tym działaniom powstały nowe produkty uzdrowiskowo-turystyczne, a standard infrastruktury uzdrowiskowo-turystycznej podniesiono do tego stopnia, że stała się ona konkurencyjna dla innych uzdrowisk europejskich. Zrealizowane na przestrzeni ostatnich lat inwestycje w infrastrukturze i innowacyjnych produktach turystyczno-uzdrowiskowych dały impuls do dynamicznego rozwoju bazy uzdrowiskowo-turystycznej oraz podniesienia jakości oferowanych usług. Konsekwencją dynamicznego rozwoju uzdrowisk była obserwowana w ostatnich latach „moda na uzdrowiska”, gwałtowny wzrost ilości turystów, gości i kuracjuszy w uzdrowiskach, a także zauważalny wzrost poziomu życia mieszkańców gmin uzdrowiskowych.  Program Polskie Uzdrowiska był szansą na wyjście z sytuacji kryzysowej polskich uzdrowisk.  Brak pomocy Rządu dla uzdrowisk spowoduje, że szybko pojawi się dystans rozwojowy nie tylko w stosunku do uzdrowisk europejskich, ale też do innych miejscowości kraju.