Rabka  jest z reguły kojarzona z rehabilitacją i leczeniem dzieci. Z jednej strony absolutnie słusznie, bo to główna specjalizacja medyczna, utrwalona przez lata dobrymi praktykami, z drugiej zaś – trochę myląco, gdyż jest to dziś nowoczesny kompleks uzdrowiskowy Rabka-Zdrój (tę nazwę zatwierdzono oficjalnie dopiero w roku 1999), które warto odwiedzić bez względu na wiek.

Łyk historii: już w roku 1858 stwierdzono – po chemicznych i medycznych badaniach -  iż  miejscowe solanki są jednymi z najsilniejszych solanek jodowo-bromowych w Europie. Nic więc dziwnego, że już w kilka lat później (1864) wybudowano  tu pierwszy zakład  kąpielowo-leczniczy dla kuracjuszy i pijalnię wody, w roku 1872 powstał  z kolei  pierwszy zakład leczenia dzieci, wykorzystujący nie tylko solanki, ale i specyficzny, górski mikroklimat. To właśnie dzięki temu unikalnemu klimatowi, po zakończeniu  II Wojny Światowej Rabka stała się – obok Zakopanego – sztandarowym ośrodkiem leczenia gruźlicy, aby później wyspecjalizować się w leczeniu astmy oskrzelowej i schorzeń górnych dróg oddechowych. Dziś może to nawet trochę dziwić i brzmi nawet  paradoksalnie, skoro położenie geograficzne i  nietypowe ukształtowanie terenu  bardzo  utrudnia tu wentylację miasta,  zwłaszcza w sezonie grzewczym. Dlatego tak ogromną rolę władze samorządowe Rabki  przywiązują dziś  do ochrony środowiska i działań proekologicznych. Do I edycji konkursu EKO HESTIA SPA zgłosiły one m.in. zintegrowany program ochrony powietrza, wzrost efektywności energetycznej i rozwój odnawialnych źródeł energii, rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej, a także termomodernizację budynków jednorodzinnych oraz  kompleksową rewitalizację Parku Zdrojowego. Park Zdrojowy dziś  stanowi  zresztą nieprzypadkowo jedną z wizytówek uzdrowiska. Tężnie solankowe, oddane do użytku w roku 2009 (a w zasadzie odbudowane, bo poprzednie spalono podczas działań wojennych w roku 1945) stanowią jedną z jego licznych atrakcji – m.in. obok nowej fontanny.
Rabka szuka dziś własnej, indywidualnej  drogi, nie tylko uzdrowiskowej. Przyjęta w roku 2014 strategia rozwoju stawia na zrównoważony rozwój- poprawę jakości powietrza,  gospodarkę niskoemisyjną  i ochronę środowiska, wspomaganą akcjami edukacyjnymi i szkoleniowymi. Zwłaszcza, że gmina potrafi zintegrować swoich mieszkańców i przyciągać nowych. Dobrze wróży bowiem przyszłości Rabki specyficzna struktura wiekowa – najwięcej mieszka tu osób w sile wieku – pomiędzy 25 a 35 rokiem życia. W roku 1996 uzdrowisku nadano oficjalny tytuł  „Miasto dzieci świata”. W tym samym czasie powstało to Muzeum Orderu Uśmiechu. Rabka ma też własny park rozrywki, własną scenę teatralną (Teatr Lalek „Rabcio”),  a także czuwający nad miejscowością pomnik Św. Mikołaja, stojący przed pięknym, zabytkowym budynkiem  wciąż czynnej stacji kolejowej, nazywanej Domem Św. Mikołaja. Może zatem polskie dzieci wcale nie muszą wysyłać listów adresowanych do niego aż za koło podbiegunowe, do fińskiej miejscowości Rovaniemi, a wystarczy im adres dworca w Rabce-Zdroju?
Ale Rabka ma również sporo atrakcji dla dorosłych. Bo jest tu zarówno Muzeum im. Władysława Orkana w drewnianym kościele, którego historia sięga XVII wieku czy Muzeum Górali i Zbójników  oraz prywatne Muzeum Gorczańskie Jana Fudali, znanego na Podhalu malarza i poety, w którym zgromadzono wiele bezcennych eksponatów kultury zagórzańskiej i wołoskiej (m.in. szałasy wołoskie). A skoro już o góralach mowa,   to niektórzy badacze etnografii  miejscowych  mieszkańców określają jako: „lud rabczański”. Jest to bowiem społeczność  specyficzna i nieco różna od innych grup góralskich. Lud ten mocną góralską (choć damską)  ręką trzyma w ryzach Pani Burmistrz Ewa Przybyło, której zawdzięczamy też  prawdziwie kobiece podejście do parku i estetycznych detali oraz szczególną dbałość o zrównoważony rozwój z poszanowaniem ochrony środowiska. Bo to właśnie  natura mimo wszystko -  jest głównym sprzymierzeńcem Rabki. Do celów uzdrowiskowych wykorzystuje się tu bowiem aż 9 ujęć solankowych wód głębinowych i to głównie te zasoby są wykorzystywane w  zakładzie przyrodoleczniczym, czterech sanatoriach i  aż czterech szpitalach, z których trzy przeznaczone są dla dzieci. Nie brak tu także licznych domów wczasowych i pensjonatów, bowiem z Rabki prowadzą liczne szlaki piesze i rowerowe na okoliczne szczyty. Warto o ich walorach krajobrazowych i  przyrodniczych  przekonać się osobiście. Rabka czeka!

Wojciech Fułek
(publicysta, pisarz, scenarzysta, juror konkursu EKO HESTIA SPA, wiceprezes Europejskiego Związku Uzdrowisk, zawodowo związany z Sopockim Instytutem Ubezpieczeń).

Galeria zdjęć (źródło: UM Rabka-Zdrój):