Nowa strona 1

Tekst po poprawkach uwzględniających uwagi Biura Legislacyjnego Senatu oraz Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP.

U S T A W A

z dnia 8 stycznia 2004 r.

o gminach uzdrowiskowych, uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej i lecznictwie uzdrowiskowym

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa zasady nadawania obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, zakres i warunki prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego, zasady nadzoru nad uzdrowiskami, obszarami ochrony uzdrowiskowej i lecznictwem uzdrowiskowym oraz zasady funkcjonowania gmin uzdrowiskowych.

Art. 2.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) naturalnych surowcach leczniczych – rozumie się przez to kopaliny lecznicze, w tym wody lecznicze i peloidy, których właściwości lecznicze zostały potwierdzone na zasadach określonych w ustawie;

2) właściwościach leczniczych klimatu (klimatoterapia) – rozumie się przez to czynniki atmosferyczne sprzyjające zachowaniu zdrowia, leczeniu lub łagodzeniu skutków albo objawów chorób;

3) operacie uzdrowiskowym – rozumie się przez to charakterystykę wyodrębnionego obszaru pod względem możliwości uznania go za uzdrowisko albo obszar ochrony uzdrowiskowej, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych na tym obszarze naturalnych surowców leczniczych i klimatu;

4) uzdrowisku - rozumie się przez to obszar, który spełnia warunki określone w ustawie, potwierdzone w trybie i na zasadach w niej określonych oraz posiada czynne zakłady lecznictwa uzdrowiskowego,

5) obszarze ochrony uzdrowiskowej - rozumie się przez to obszar, który spełnia warunki określone w ustawie, potwierdzone w trybie i na zasadach w niej określonych;

6) gminie uzdrowiskowej – rozumie się przez to gminę, której obszar lub jego część jest uzdrowiskiem lub obszarem ochrony uzdrowiskowej;

7) zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego – rozumie się przez to zakład opieki zdrowotnej, w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)[2], działający na obszarze strefy ochronnej "A" uzdrowiska, utworzony w celu udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, w ramach profili leczniczych i przeciwwskazań ustalonych dla danego uzdrowiska, w szczególności wykorzystujący warunki naturalne przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych;

8) urządzeniach lecznictwa uzdrowiskowego – rozumie się przez to urządzenia, służące do leczniczego wykorzystania naturalnych surowców leczniczych oraz właściwości leczniczych klimatu;

9) lecznictwie uzdrowiskowym – rozumie się przez to zorganizowaną działalność polegającą na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, prowadzoną w uzdrowiskach przez zakłady lecznictwa uzdrowiskowego, przy wykorzystaniu warunków naturalnych, takich jak:

a) właściwości naturalnych surowców leczniczych (balneoterapia i peloidoterapia),

b) właściwości lecznicze klimatu(klimatoterapia), w tym talassoterapia i subterraneoterapia oraz właściwości lecznicze mikroklimatu – i towarzyszące temu zabiegi fizykalne;

10) strefach ochronnych – rozumie się przez to strefy określone w statucie uzdrowiska lub w statucie obszaru ochrony uzdrowiskowej, wydzielone w celu ochrony właściwości leczniczych.

Art. 3.

Ilekroć granice uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej pokrywają się z granicami administracyjnymi więcej niż jednej gminy, prawa i obowiązki przewidziane w ustawie są wykonywane przez te gminy w trybie i na zasadach porozumienia, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)[3].

Rozdział 2

Nadawanie obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony

uzdrowiskowej

Art. 4.

1. Status uzdrowiska może być nadany obszarowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) posiada złoża naturalnych surowców lub klimat o potwierdzonych właściwościach leczniczych ;

2) znajdują się na nim zakłady lecznictwa uzdrowiskowego i urządzenia lecznictwa

uzdrowiskowego;

3) spełnia określone w przepisach prawa o ochronie środowiska wymagania w stosunku do środowiska;

4) posiada właściwą infrastrukturę techniczną w zakresie gospodarki wodno- ściekowej oraz energetyczną i w zakresie transportu zbiorowego, a także właściwą gospodarkę odpadami.

2. Granice obszaru, o którym mowa w ust. 1, pokrywają się z granicami administracyjnymi gmin, miast lub jednostek pomocniczych gminy.

3. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska, jest obowiązana do uzyskania na swój koszt potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu, o których mowa w ust. 1 pkt 1 .

4. W przypadku zmiany granic administracyjnych, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis ust. 3.

Art. 5.

1. Potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 . dokonują jednostki uprawnione przez ministra właściwego do spraw zdrowia do potwierdzania właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i klimatu.

2. W celu potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu, jednostki uprawnione, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają badania mające na celu wykazanie właściwości leczniczych tych surowców lub klimatu oraz wykluczenie ich negatywnego oddziaływania na organizm ludzki.

3. Potwierdzenie właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu następuje w formie świadectwa wydanego przez jedną z jednostek uprawnionych, o których mowa w ust. 1.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska określa, w drodze rozporządzenia:

1) zakres badań, o których mowa w ust. 2, niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu

2) kryteria oceny właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu

3) wykaz jednostek uprawnionych, o których mowa w ust. 1;

4) wzór świadectwa, o którym mowa w ust. 3

– kierując się koniecznością zapewnienia możliwie najlepszych warunków dla lecznictwa uzdrowiskowego oraz uwzględnienia wskazań nauki i praktyki.

Art. 6.

1. Obszarowi, który spełnia łącznie warunki określone w art. 4 ust. 1 pkt 1, 2, 4 może być nadany status obszaru ochrony uzdrowiskowej.

2. Granice obszaru, o którym mowa w ust. 1, pokrywają się z granicami administracyjnymi gmin, miast albo jednostek pomocniczych gminy.

3. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, jest obowiązana, do uzyskania potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1.

4. Przedsiębiorca wykorzystujący naturalne surowce lecznicze dla celów leczniczych lub produkcyjnych, jest zobowiązany nieodpłatnie udostępnić gminie posiadaną dokumentację potwierdzającą właściwości lecznicze naturalnych surowców leczniczych.

5. Jeżeli właściwości lecznicze naturalnych surowców leczniczych zostały potwierdzone, świadectwo, o którym mowa w art. 5 ust. 3 udostępniają gminie jednostki uprawnione, o których mowa w art. 5 ust. 1, nieodpłatnie.

6. W przypadku zmiany granic administracyjnych, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis ust. 3.

Art. 7.

1. Na obszarze uzdrowiska oraz obszarze ochrony uzdrowiskowej wydziela się trzy rodzaje stref ochronnych, oznaczone literami "A", "B", "C":

1) strefę "A" obejmującą obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej, na którym są zlokalizowane lub planowane zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, obiekty turystyczne, rekreacyjne i sportowe oraz inne obiekty służące bezpośrednio lecznictwu uzdrowiskowemu lub obsłudze kuracjusza i turysty, dla której w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest określony procentowy udział terenów zieleni, a w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego tereny na nie przeznaczone;

2) strefę "B" obejmującą obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej przyległy do strefy "A" i stanowiący jej otoczenie, który jest:

a) przeznaczony dla obiektów usługowych i komunalnych, budownictwa mieszkalnego oraz obiektów usługowych i komunalnych związanych z zaspokajaniem potrzeb osób przebywających na leczeniu uzdrowiskowym i mieszkańców, dla której w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy zostanie określony procentowy udział terenów zieleni, a w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego tereny na nie przeznaczone,

b) objęty granicami parku narodowego lub rezerwatu przyrody, albo jest lasem, morzem lub jeziorem,

3) strefę "C" przyległą do strefy "B" i stanowiącą jej otoczenie, obejmującą obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej, mającą wpływ na zachowanie walorów krajobrazowych, klimatycznych oraz ochronę złóż naturalnych surowców leczniczych.

2. Dla obszarów położonych w granicach stref ochronnych, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się obowiązkowo.

3. Projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obejmujące obszary położone w granicach stref ochronnych, wymagają uzgodnienia z ministrem właściwym do spraw zdrowia.

Art. 8

1. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska albo

obszaru ochrony uzdrowiskowej, w celu określenia możliwości prowadzenia lecznictwa

uzdrowiskowego na tym obszarze, sporządza operat uzdrowiskowy.

2. Operat uzdrowiskowy jest sporządzany w formie pisemnej, w podziale na część opisową oraz graficzną.

3. Operat uzdrowiskowy w części opisowej jest sporządzany ponadto w formie elektronicznej.

4. Operat uzdrowiskowy zawiera:

1) nazwę gminy;

2) określenie obszaru, który będzie objęty wystąpieniem o nadanie statusu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej;

3) dokładny opis zagospodarowania przestrzennego obszaru, o którym mowa w pkt 2, z uwzględnieniem stref ochronnych; opis powinien zawierać wskazanie powierzchni każdego z wymienionych obszarów oraz dokładne dane o lokalizacji i stanie infrastruktury technicznej, w tym komunikacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem terenów przeznaczonych pod działalność gospodarczą oraz działalność rekreacyjno-wypoczynkową i lecznictwo uzdrowiskowe;

4) opis istniejących obszarów i terenów górniczych ze wskazaniem, zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, ich wyznaczonych granic lub projektowanego położenia, nazwy kopaliny głównej oraz towarzyszącej;

5) opis właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych lub klimatu na obszarze, który będzie objęty wystąpieniem o nadanie statusu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej;

6) wyniki badań potwierdzających właściwości lecznicze naturalnych surowców leczniczych lub klimatu

7) informacje na temat działających zakładów lecznictwa uzdrowiskowego oraz urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego lub dane o planach w tym zakresie;

8) informacje o ujęciach wody, sieci kanalizacyjnej, oczyszczalniach ścieków, gospodarce odpadami oraz o ewentualnych zagrożeniach ekologicznych;

9) informacje o stanie czystości powietrza oraz natężenia hałasu, opracowane zgodnie z odrębnymi przepisami;

10) wskazanie profili leczniczych i przeciwwskazań dla przyszłego uzdrowiska;

11) datę sporządzenia,

12) podpis wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

5. Część graficzna operatu uzdrowiskowego obejmuje mapę obszaru, któremu ma zostać nadany status uzdrowiska albo status obszaru ochrony uzdrowiskowej, sporządzoną w skali nie mniejszej niż 1:25 000 z zaznaczeniem planowanych stref ochronnych, oraz graficznym przedstawieniem informacji, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 oraz w pkt 7.

6. Gmina, po zaopiniowaniu przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, przesyła operat uzdrowiskowy ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w celu jego zatwierdzenia.

7. Jeżeli operat uzdrowiskowy nie zawiera danych lub informacji, o których mowa w ust. 4, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do gminy o ich uzupełnienie wyznaczając termin do jego dokonania.

8. Jeżeli gmina nie uzupełni danych lub informacji w wyznaczonym terminie lub obszar, któremu ma być nadany status uzdrowiska albo status obszaru ochrony uzdrowiskowej nie spełnia warunków określonych w ustawie, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje, w ciągu 3 miesięcy od dnia otrzymania operatu uzdrowiskowego, decyzję o odmowie jego zatwierdzenia.

Art. 9.

1. Rada gminy, po uzyskaniu zatwierdzenia operatu uzdrowiskowego i na jego podstawie uchwala

statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej.

2. Statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej określa:

1) nazwę uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej i jego granice;

2) strefy ochronne, wraz z określeniem koniecznych do zachowania obszarów biologicznie czynnych oraz określenie czynności zastrzeżonych w poszczególnych obszarach;

3) kierunki lecznicze właściwe dla danego uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej;

4) granice obszaru i terenu górniczego, wyznaczone na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego, albo projektowane położenie tego obszaru i terenu - oraz w odniesieniu do uzdrowiska wykaz zakładów przyrodoleczniczych i wykaz urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego.

3. Przed uchwaleniem statutu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej rada gminy jest obowiązana do jego uzgodnienia z:

1) ministrem właściwym do spraw zdrowia;

2) dyrektorem właściwego urzędu morskiego, jeżeli obszar uzdrowiska albo obszar ochrony uzdrowiskowej jest usytuowany w strefie nadmorskiej.

4. Uchwalony statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej gmina przesyła ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.

5. Zmiany w statucie uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej wymagają uzgodnienia z podmiotami, o których mowa w ust. 3.

6. Statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej wchodzi w życie z dniem wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa w art. 10 ust. 2, natomiast zmiany statutu uzdrowiska wchodzą w życie w terminach określonych w odpowiednich uchwałach rady gminy, z wyjątkiem zmian wskazanych w art. 10 ust. 2, które wchodzą w życie w trybie przewidzianym dla wejścia w życie statutu.

7. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, wzór statutu uzdrowiska i obszaru ochrony uzdrowiskowej, kierując się potrzebą wskazania elementów, jakie powinien zawierać statut oraz zasadnością ustalenia jednolitych reguł stanowiących podstawę działania uzdrowisk w całym kraju.

Art. 10.

1. Minister właściwy do spraw zdrowia przedstawia Radzie Ministrów, po otrzymaniu uchwalonego statutu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej wniosek o nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej.

2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje danemu obszarowi status uzdrowiska, określając:

1) nazwę uzdrowiska;

2) granice obszaru uzdrowiska;

3) profile lecznicze i przeciwwskazania dla uzdrowiska

- z uwzględnieniem właściwości leczniczych naturalnych surowców lub klimatu występujących na tym obszarze.

3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje danemu obszarowi status obszaru ochrony uzdrowiskowej, określając:

1) nazwę obszaru ochrony uzdrowiskowej;

2) granice obszaru ochrony uzdrowiskowej;

3) profile lecznicze i przeciwwskazania dla obszaru ochrony uzdrowiskowej

- z uwzględnieniem właściwości leczniczych naturalnych surowców lub klimatu

występujących na tym obszarze.

Art. 11.

Minister właściwy do spraw zdrowia prowadzi rejestr uzdrowisk oraz obszarów ochrony uzdrowiskowej.

Art. 12.

1. Gmina uzdrowiskowa jest obowiązana do sporządzenia i przedstawienia, nie rzadziej niż raz na 10 lat, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia operatu uzdrowiskowego celem potwierdzenia spełniania przez jej obszar lub jego część wymagań określonych w ustawie.

2. Jeżeli na podstawie złożonego operatu uzdrowiskowego minister właściwy do spraw zdrowia stwierdzi nieprawidłowości, wyznacza okres dostosowawczy w celu ich usunięcia. Okres ten nie może być dłuższy niż 5 lat.

3. W przypadku nie usunięcia nieprawidłowości, o których mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do Rady Ministrów o pozbawienie danego obszaru statusu uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej.

Art. 13.

4. Jeżeli uzdrowisko lub obszar ochrony uzdrowiskowej przestanie spełniać warunki określone ustawą uzasadniające nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska lub statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do gminy o podjęcie działań zmierzających do ich przywrócenia.

5. Jeżeli gmina w ciągu 5 lat nie przywróci istnienia warunków, o których mowa w ust. 1 Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, pozbawia dany obszar takiego statusu.

6. Statut uzdrowiska lub statut obszaru ochrony uzdrowiskowej traci moc z dniem wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2.

Rozdział 3

Lecznictwo uzdrowiskowe

Art. 14.

1. Lecznictwo uzdrowiskowe jest integralną częścią systemu ochrony zdrowia.

2. Lecznictwo uzdrowiskowe jest prowadzone w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego zlokalizowanych w uzdrowiskach.

3. Zakładami lecznictwa uzdrowiskowego są:

1) zakłady przyrodolecznicze;

2) przychodnie uzdrowiskowe;

3) sanatoria uzdrowiskowe;

4) szpitale uzdrowiskowe.

Art. 15.

Do zadań zakładu przyrodoleczniczego należy udzielanie świadczeń zdrowotnych zleconych w ramach leczenia uzdrowiskowego.

Art. 16.

1. Do zadań przychodni uzdrowiskowej należy udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym świadczeń profilaktycznych, zgodnie ze zleconym przez lekarza sposobem ambulatoryjnego leczenia uzdrowiskowego.

2. Do zadań przychodni uzdrowiskowej może ponadto należeć:

1) wykonywanie badań diagnostycznych pomocniczych i specjalistycznych na zlecenie lekarza;

2) prowadzenie edukacji zdrowotnej;

3) udzielanie ludności miejscowej świadczeń zdrowotnych w zakresie określonym w statucie zakładu lecznictwa uzdrowiskowego.

Art. 17.

1. Do zadań sanatorium uzdrowiskowego należy udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym świadczeń profilaktycznych w odpowiednich warunkach bytowych określonej grupie pacjentów, którym zlecono przeprowadzenie leczenia uzdrowiskowego w warunkach sanatoryjnych.

2. Świadczenia udzielane pacjentowi przez sanatorium uzdrowiskowe, obejmują w szczególności:

1) opiekę lekarską i całodobową opiekę pielęgniarską;

2) przewidziane programem leczenia zabiegi przyrodolecznicze oraz świadczenia przy wykorzystaniu miejscowych urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego;

3) prowadzenie edukacji zdrowotnej;

4) zakwaterowanie i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia i wymagań leczenia uzdrowiskowego;

5) wykorzystanie warunków środowiskowych istotnych dla prawidłowego przebiegu leczenia uzdrowiskowego.

Art. 18.

1. Do zadań szpitala uzdrowiskowego należy udzielanie świadczeń zdrowotnych, zapewnienie stałej opieki lekarskiej i odpowiednich warunków bytowych osobom, których stan zdrowia wymaga takiego leczenia.

2. Świadczenia udzielane pacjentowi przez szpital uzdrowiskowy, obejmują w szczególności:

1) całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską;

2) przewidziane programem leczenia zabiegi przyrodolecznicze, leczenie farmakologiczne oraz świadczenia przy wykorzystaniu miejscowych urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego;

3) inne świadczenia lecznicze, które mogą być udzielane w szpitalu uzdrowiskowym;

4) prowadzenie edukacji zdrowotnej;

5) zakwaterowanie i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia i wymagań leczenia uzdrowiskowego;

6) wykorzystanie warunków środowiskowych istotnych dla prawidłowego przebiegu leczenia uzdrowiskowego.

Art. 19.

Do zadań zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 3 i 4, udzielających świadczeń zdrowotnych osobom objętym obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki należy zapewnienie warunków do prowadzenia nauczania i wychowania w zakresie określonym w przepisach o systemie oświaty.

Art. 20.

1. Ustala się następujące profile lecznicze dla uzdrowisk i dla obszarów ochrony uzdrowiskowej:

1) choroby ortopedyczno-urazowe (ortopedia);

2) choroby układu nerwowego (neurologia);

3) choroby reumatologiczne (reumatologia);

4) choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia);

5) choroby naczyń obwodowych (angiologia);

6) choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia);

7) choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia);

8) choroby układu trawienia (gastroenterologia, hepatologia);

9) cukrzyca (diabetologia);

10) otyłość;

11) choroby endokrynologiczne (endokrynologia: choroby tarczycy i innych gruczołów);

12) osteoporoza;

13) choroby skóry (dermatologia);

14) choroby kobiece (ginekologia);

15) choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia i urologia);

16) choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia);

17) choroby oka i przydatków oka (okulistyka);

18) choroby zawodowe;

19) zaburzenia psychosomatyczne.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, naturalne surowce lecznicze, urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego i inne warunki naturalne, jakie mogą być wykorzystywane dla poszczególnych profili leczniczych, z uwzględnieniem ich właściwości leczniczych.

Art. 21.

1. Świadczenia zdrowotne w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego są udzielane na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo po przedstawieniu zaświadczenia o braku przeciwwskazań do korzystania z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku, z zastrzeżeniem ust. 4.

2. Osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym korzystają z lecznictwa uzdrowiskowego na podstawie skierowania wydanego na zasadach określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.

3. Osoby nieobjęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym, które nie uzyskały skierowania na leczenie uzdrowiskowe, o którym mowa w ust. 2, mogą korzystać ze świadczeń zdrowotnych za odpłatnością w wysokości ustalonej przez zakład lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiot prowadzący urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, po uprzednim okazaniu zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, rodzaje świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, które mogą być udzielane bez zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, kierując się potrzebą powszechnego dostępu do tych świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, których otrzymywanie nie wymaga uprzedniej konsultacji lekarskiej.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego w danym uzdrowisku, uwzględniając oddziaływanie zabiegów leczniczych stosowanych w oparciu o naturalne surowce lub klimat na poszczególne rodzaje schorzeń.

Art. 22.

1. Lecznictwo uzdrowiskowe może być prowadzone przy wykorzystaniu urządzeń lecznictwa

uzdrowiskowego, służących do leczniczego wykorzystania naturalnych surowców leczniczych

oraz właściwości leczniczych klimatu, w szczególności takich, jak:

1) pijalnie uzdrowiskowe;

2) tężnie;

3) parki i urządzone ścieżki ruchowe;

4) urządzone odcinki wybrzeża morskiego;

5) uzdrowiskowe baseny lecznicze i rehabilitacyjne;

6) urządzone podziemne wyrobiska górnicze.

2. Podmiot posiadający urządzenie lecznictwa uzdrowiskowego sporządza regulamin korzystania i udostępnia go użytkownikom.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, wymagania eksploatacyjne, funkcjonalne i techniczne jakim powinny odpowiadać urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, kierując się wymaganiami dla tych obiektów oraz standardami przyjętymi w dziedzinie zapewnienia warunków sanitarnych i higienicznych z uwzględnieniem ochrony dóbr kultury, a także w odniesieniu do wyrobisk górniczych uwzględniając zagrożenia geologiczne i górnicze.

Art. 23.

Świadczenia zdrowotne udzielane w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego na podstawie skierowania, o którym mowa w art. 21 ust. 2, są finansowane ze środków pochodzących z Narodowego Funduszu Zdrowia, oraz na zasadach określonych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej.

Rozdział 4

Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym, uzdrowiskami i obszarami ochrony

uzdrowiskowej

Art. 24.

1. Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym oraz nad uzdrowiskami i obszarami ochrony uzdrowiskowej w zakresie ochrony ich właściwości leczniczych sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia oraz wojewoda, a w odniesieniu do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego utworzonych przez Ministra Obrony Narodowej i ministra właściwego do spraw wewnętrznych także ci ministrowie.

2. Wojewoda sprawuje nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym, uzdrowiskami i obszarami ochrony uzdrowiskowej, zlokalizowanymi na obszarze danego województwa.

Art. 25.

Osoby wykonujące w imieniu ministra właściwego do spraw zdrowia oraz wojewody czynności nadzoru, o którym mowa w art. 24, nie mogą być członkami organów lub pracownikami gminy uzdrowiskowej, ani pracownikami oraz osobami współpracującymi z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego.

Art. 26.

1. Minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda może w każdym czasie żądać od gminy uzdrowiskowej przedstawienia całości lub części dokumentacji związanej z utworzeniem i funkcjonowaniem uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej.

2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, podlega badaniu pod względem zgodności ze stanem faktycznym oraz tworzenia warunków do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego.

Art. 27.

Minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda może zwracać się do właściwych służb i inspekcji z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w zakresie przestrzegania przepisów o ochronie środowiska w gminie uzdrowiskowej.

Art. 28.

1. Jeżeli z uprawnień, o których mowa w art. 26 i art. 27, korzysta minister właściwy do spraw zdrowia, zawiadamia o tym właściwego wojewodę; wojewoda nie podejmuje wówczas odrębnych działań.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy z uprawnień, o których mowa w art. 26 i art. 27, korzysta wojewoda.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia może zlecić właściwemu wojewodzie skorzystanie z uprawnień, o których mowa w art. 26 i art. 27.

Art. 29.

Do właściwości ministra właściwego do spraw zdrowia należy:

1) ocena zgodności leczenia uzdrowiskowego z profilami leczniczymi, o których mowa w art. 20 ust.1;

2) prawo żądania usunięcia uchybień stwierdzonych w toku ustalania zgodności, o której mowa w pkt 1.

Rozdział 5

Gminy uzdrowiskowe

Art. 30.

Gmina uzdrowiskowa realizuje zadania własne gminy, wynikające z odrębnych przepisów oraz zadania związane z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowiska, w szczególności w zakresie:

1) tworzenia i ulepszania infrastruktury komunalnej i technicznej przeznaczonej dla uzdrowisk lub obszarów ochrony uzdrowiskowej, związanej z zaopatrzeniem w wodę oraz unieszkodliwianiem i odprowadzaniem ścieków, usuwaniem odpadów stałych, a także związanej z zaopatrzeniem w energię elektryczną, gazową i w zakresie transportu zbiorowego;

2) gospodarowania terenami z uwzględnieniem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego oraz spełnieniem wymagań dla stref ochronnych, o których mowa w art. 7 ust. 1;

3) ochrony warunków naturalnych uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz spełnienia wymagań w zakresie dopuszczalnych norm zanieczyszczeń powietrza oraz natężenia hałasu, o których mowa w odrębnych przepisach;

4) tworzenia warunków dla funkcjonowania zakładów lecznictwa uzdrowiskowego i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego oraz rozwoju infrastruktury komunalnej w celu zaspokojenia potrzeb osób przebywających w gminie w celach leczenia uzdrowiskowego;

5) tworzenia warunków dla rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego przez opracowywanie i wdrażanie strategii rozwoju uzdrowiska.

Art. 31.

1. Rada gminy uzdrowiskowej powołuje stałą komisję uzdrowiskową, do której stosuje się przepisy art. 21 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)[3].

2. W skład komisji uzdrowiskowej wchodzą radni oraz osoby spoza rady gminy w liczbie nie przekraczającej połowy składu komisji.

Art. 32.

1. W celu realizacji zadań przewidzianych w ustawie, a związanych z funkcjonowaniem uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej, gmina uzdrowiskowa może utworzyć jednostkę pomocniczą w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)[3]; w nazwie jednostki pomocniczej zamieszcza się określenie "uzdrowisko" albo "obszar ochrony uzdrowiskowej".

2 Obszar jednostki pomocniczej, o której mowa w ust. 1, pokrywa się z obszarem uzdrowiska lub obszarem ochrony uzdrowiskowej, lub tą ich częścią, która znajduje się na obszarze gminy uzdrowiskowej.

3. Zasady i tryb działania jednostki pomocniczej określa statut tej jednostki uchwalony przez radę gminy uzdrowiskowej.

Rozdział 6.

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 33

W ustawie z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1362, z późn. zm.)[4] art. 24b otrzymuje brzmienie:

"Art. 24b. Główny Inspektor Pracy może udzielić pracownikowi wykonującemu lub nadzorującemu czynności kontrolne płatnego urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe na okres ustalony w tym skierowaniu, nie przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym.".

Art. 34

W ustawie z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981, z późn. zm.)[5] w art. 6 w ust. 1 uchyla się pkt 6.

Art. 35

W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)[2] w art. 2 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, zakład lecznictwa uzdrowiskowego, inny nie wymieniony z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednim stałym pomieszczeniu,".

Art. 36

W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679, z późn. zm.)[6] w art. 15 w pkt 7 lit. b otrzymuje brzmienie:

"b) w strefach ochronnych uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 2004 r. o uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i gminach uzdrowiskowych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr ..., poz. ...) i sanatoriów,".

Art. 37

W ustawie z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, z późn. zm.)[7] w art. 47h ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Za usuwanie drzew lub krzewów z terenów uzdrowisk w strefie ochrony uzdrowiskowej A i B, obszarów ochrony uzdrowiskowej w strefie A i B, terenów nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków oraz terenów zieleni miejskiej ustala się jednostkowe stawki opłat o 100% wyższe od stawek ustalonych na podstawie ust. 3 i 4.".

Art. 38

W ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z późn.zm.) art. 12a otrzymuje brzmienie:

„Obowiązek uiszczenia należności i opłat rocznych, a w odniesieniu do gruntów leśnych również jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 1, nie dotyczy:

1) wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej na cele budownictwa mieszkaniowego:

a) do 0,05 ha w przypadku budynku jednorodzinnego,

b) do 0,02 ha na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego,

2) przekształcenia gruntów z produkcji leśnej na grunty rolne na cele budowy nartostrad – do 1% zalesionej powierzchni gminy, pod warunkiem zalesienia w okresie 5 lat od dnia uzyskania decyzji o przekształceniu obszaru odpowiedniej wielkości wskazanego w decyzji.”

Art. 39.

W ustawie z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz.U. Nr 72, poz. 802, z późn. zm.)[8] w art. 45 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Funkcjonariusz celny, po 5 latach służby, może otrzymać płatny urlop zdrowotny, z zachowaniem prawa do uposażenia. Urlopu zdrowotnego udziela kierownik urzędu na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe, na okres ustalony w tym skierowaniu, nieprzekraczający jednak 30 kolejnych dni w każdym roku kalendarzowym.".

Art. 40.

W ustawie z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. Nr 89, poz. 991) w art. 12 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) powierzchnia upraw, na której stosuje się nawozy, wynosi co najmniej 30 ha i jest umiejscowiona w odległości co najmniej 500 m od dróg publicznych, budynków i obiektów inwentarskich, pasiek, upraw zielarskich, ogrodów działkowych, rezerwatów przyrody, parków narodowych, uzdrowisk, obszarów ochrony uzdrowiskowej oraz innych obiektów i obszarów chronionych na podstawie odrębnych przepisów, w stosunku do których obowiązuje zakaz stosowania środków chemicznych.".

Art. 41.

W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.)[9] w art. 86:

1) w ust. 1 w pkt 6:

a) lit. a otrzymuje brzmienie:

"a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych, uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 2004 r. o uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i gminach uzdrowiskowych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr ..., poz. ...),",

b) lit. c otrzymuje brzmienie:

"c) uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy wymienionej w lit. a).";

2) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) czas obowiązywania dopuszczalnych poziomów niektórych substancji dla terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych, obszarów uzdrowisk i obszarów ochronny uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 6 lit. a), oraz dla tych obszarów.".

Art. 42

W ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717) uchyla się art. 53 ust. 4 pkt 1.

Art. 43

W ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 302, poz. 1966) art. 21 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Część równoważącą subwencji ogólnej dzieli się między gminy w celu uzupełnienia dochodów w związku ze zmianą finansowania zadań, a w przypadku gmin uzdrowiskowych w związku z zadaniami o których mowa w art.30 ustawy z dnia ............................ o gminach uzdrowiskowych, uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej i lecznictwie uzdrowiskowym oraz wprowadzeniem niższych stawek podatku od nieruchomości od zakładów opieki zdrowotnej prowadzących działalność uzdrowiskową – w sposób określony na podstawie ust. 3.”

Rozdział 7

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 44

W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)[2].

Art. 45

1. Obszary uznane za uzdrowiska na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów stają się uzdrowiskami w rozumieniu niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Gmina właściwa ze względu na położenie uzdrowiska jest obowiązana w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy do sporządzenia i przedłożenia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia operatu uzdrowiskowego i uchwalenia statutu uzdrowiska, o których mowa w ustawie.

3. Gmina, o której mowa w ust. 2, jest obowiązana do uchwalenia tymczasowego statutu uzdrowiska i przedłożenia go ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

4. Uchwalenie tymczasowego statutu, o którym mowa w ust. 3, nie wymaga sporządzania operatu uzdrowiskowego.

5. W przypadku niespełnienia przez gminę wymagań określonych w ust. 2 lub 3 stosuje się odpowiednio przepis art. 13 ust. 1.

Art. 46

Naczelny lekarz uzdrowiska, o którym mowa w art. 7 ustawy wymienionej w art. 44, przekaże wojewodzie właściwemu dla województwa, na terenie którego znajduje się uzdrowisko, całość dokumentacji związanej z nadzorem nad uzdrowiskiem, w tym rejestr zakładów i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 47

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 3 ust. 5, art. 6 ust. 3, art. 9 ust. 3, art. 11 ust. 5, art. 14, art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz.U. Nr 23, poz. 150, z późn. zm.)[10] zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych na podstawie art. 9 ust. 7, art. 10 ust. 3, art. 20 ust. 2, art. 21 ust. 4 i 5, art. 22 ust. 3 niniejszej ustawy, o ile nie są z nią sprzeczne, nie dłużej jednak niż do dnia ....

Art. 48

Traci moc ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz.U. Nr 23, poz. 150, z późn. zm.)[10].

Art. 49

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

_______________________________

[1] Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, ustawę z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych, ustawę z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, ustawę z dnia 28 września 1991 r. o lasach, ustawę z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody, ustawę z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej, ustawę z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu, ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

[2] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28, poz. 255 i poz. 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 114, poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, poz. 1383 i 1384 i Nr 128, poz. 1407, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 124, poz. 1151 i 1152, Nr 171, poz. 1663, Nr 213, poz. 2084 i Nr 223, poz. 2215.

[3] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568.

[4] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 170, poz. 1652 i Nr 213, poz. 2081.

[5] Zmianę tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055.

[6] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 86, poz. 958 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 113, poz. 984 i Nr 200, poz. 1682 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i 721, Nr 162, poz. 1568, Nr 203, poz. 1966 i Nr 229, poz. 2273.

[7] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568 i Nr 203, poz. 1966.

[8] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1999 r. Nr 110, poz. 1255 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 89, poz. 804 i Nr 153, poz. 1271.

[9] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392, Nr 80, poz. 717 i 721, Nr 162, poz. 1568, Nr 175, poz. 1693, Nr 190, poz. 1865 i Nr 217, poz. 2124.

[10] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1987 r. Nr 33, poz. 180, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1998 r. Nr 162, poz. 1116 oraz z 2000 r. Nr 120, poz. 1268.